راهنما و خلاصه کتاب روانشناسی در قرآن

شـامل

اهداف یادگیری

درخت حافظه

خلاصه درس به صورت مفهومی همراه با سوالات تفکیکی

سوالات تالیفی پایانی همراه با پاسخ تشریحی

سوالات امتحانی پایانی همراه با پاسخ تشریحی

نکات کلیدی به صورت فلش کارت

سوالات امتحانی سالهای گذشته همراه با پاسخنامه

بعد از مطالعه این فصل از خواننده انتظار می رود:

1. منظور از رهیافت قرآنی و انطباق آن در روان شناسی همراه با تبیین اهداف نظری و عملی را توضیح دهید.
2. با جایگاه روان شناسی با رهیافت قرآنی و پیش فرض های آن آشنا شده باشد.
3. با فرضیه سازی از آموزه های قرآنی و نمونه هایی از آن و تطبیق با روان شناسی معاصر آشنا شود.
4. مفاهیم اساسی روان شناسی با رهیافت قرآنی را به طور کلی توضیح دهد.

رهیافت قرآنی چیست؟

ویژگیهای علوم در رهیافت قرآنی همان ویژگی ها، اصول، احکام و عواطفی است که به خود قرآن و علوم قرآنی تعلق می گیرد. بر همین اساس تحقیق و یادگیری روان شناسی با رهیافت قرانی چون مورد نیاز جامعه است یک وظیفه کفایی می باشد. روان شناسی معاصر در چارچوب اثبات گرایی و تجربه گرایی شکل گرفته است، یعنی تحت تاثیر مبانی انسان شناختی، معرفت شناختی و روش شناختی اثبات گرایی است. بدلیل اینکه کشورهای مسلمان به لحاظ علمی و تکنولوژی برتری نداشته اند، پارادایم غالب روان شناسی به لحاظ ماهوی با روان شناسی رهیاقت قرآنی سر ستیز دارد.

سؤال تألیفی

به منظور از رهیافت قرآنی چیست؟

الف) اهداف خود را بر مبنای قرآن قرار دادن

ب) کوسش در راه حضور در جوامع علمی و فرهنگی جهان اسلام

ج) میانی قرآن را جایگزین میانی غیرقرآنی نمودن

د) جایگاه مناسب علمی مسلمانان را احیاء کردن

پاسخ: گزینه «ج» صحیح است. چون باید به صورت آگاهانه و با تلاش بسیار و طی زمان قابل توجه مبانی قرآنی جایگزین مبانی غیر قرآنی شود.

روان شناسی در رهیافت قرآنی

روان شناسی در رهیافت قرآنی از روان شناسی معاصر گسترده تر است. در رهیافت قرانی انسان از بعد جسمانی و فیزیولوژیک به روحانی و از بعد دنیایی به آخرتی تعمیم یافته و از ابعد توصیفی به تجویزی و ارزشی تعمیم خواهد یافت، حتی در اهداف بنیادی و کاربردی و روش ها هم تعمیم خواهد یافت. روان شناسی در رهیافت قرانی، شاخه ای معرفتی است که به توصیف، تبیین، پیش بینی و کنترل رفتار و فرآیندهای ذهنی انسان به عنوان مخلوق الهی در همه ابعاد با استفاده از منابع و روشهای تجربی، عقلی و وحیانی می پردازد.

همه آموزه های اسلامی

1. در سطح علوم بنیادی و کاربردی به صورت یک مخروط ترسیم می شوند که در راس آن خداشناسی با نگاه درون دینی با هستی شناسی با نگاه برون دینی قرار می گیرد.
2. در کنار یکدیگر به صورت یک سیستم مفهومی جامع عمل می کنند. (زیبایی این سیستم به جامع بودن و کنار هم بودن اجزای آن است)
3. شکل گیری و وجود این سیستم مفهومی، مقوله ای پیوستاری است (مثلا بین صفر و یک است).
4. این سیستم مفهومی، روش پژوهشی ویژه ای در خود دارد به نام «اجتهاد»