راهنما و خلاصه کتاب حقوق کار پیام نور

شـامل

اهداف یادگیری

درخت حافظه

خلاصه درس به صورت مفهومی همراه با سوالات تفکیکی

خودآزمایی چهارگزینه ای همراه با پاسخ

سوالات تالیفی پایانی همراه با پاسخ

نکات کلیدی به صورت فلش کارت

دانشجو پس از خواندن و یادگیری مطالب این فصل خواهد توانست:

1. کار و حقوق کار را تعریف کند.
2. مشمولین قانون کار را برشمارد.
3. ماهیت و مبانی حقوق کار را بررسی کند.
4. منابع حقوق کار را ارزیابی کند.

۱-۱ تعریف کار و حقوق کار

حقوق را اینگونه تعریف کرده اند: «مجموعه ای از قواعد الزام آور و کلی که به منظور ایجاد نظم و استقرار عدالت بر زندگی اجتماعی انسان حکومت می کند و اجرای آن از طرف دولت تضمین می شود». یکی از این موضوعات زندگی اجتماعی که باید به انضباط کشیده شود، روابط کار بین مردم در زیست جمعی است. بنابراین به تعريف عنصر اصلی حقوق کار، یعنی کار، می پردازیم.

۱-۱-۱ مفهوم و تعریف کار

از نظر لغوی، کار به معنای فعل و عمل و کردار انسان است و در اصطلاح، کار فعالیتی است نسبت دائمی که به تولید کالا یا خدماتی منجر می شود و به آن دستمزد تعلق می گیرد. برخی کار را در مفهوم عام سرچشمه انباشت ثروت و سرمایه و نهایتا رشد و شکوفایی جوامع تلقی کرده اند.

در تعریف دیگر کار متضمن صرف کوششهای فکری و جسمی است و هدفشان تولید کالاها و خدماتی است که نیازهای انسانی را برآورده می کند و شغل یا پیشه کاری است که در مقابل مزد يا حقوق منظمی انجام می شود. در همه فرهنگها کار اساس نظام اقتصادی است و شامل نهادهایی است که با تولید و توزیع کالاها و خدمات سروکار دارند.

از نظر کلسن کار عبارت است از استفاده ای که انسان از نیروهای مادی و معنوی خود در راه تولید ثروت یا ایجاد خدمات می کند.

فعالیت و عمل انسانی را که دارای این چهار مشخصه زیر باشد می توان کار اطلاق نمود:

1. فعالیت را انسان از روی قصد و اراده انجام دهد.
2. به دستور و تحت نظارت شخص یا اشخاص حقیقی یا حقوقی انجام دهد.
3. انجام این فعالیت ها باید در قبال عوض مادی انجام شود.
4. فعالیتهای انجام شده برای شخص یا جامعه مفید باشد.